GEESTEREN/VRIEZENVEEN – Energiebedrijf Prowind voert als eerste gesprekken met grondeigenaren in de Weitemanslanden. Doel: de gunst van bewoners, zodat Prowind de windmolens in het gebied mag bouwen. Maar het Zwolse bedrijf is niet de enige die op de klus aast. Prowind-directeur Jörn Maathuis is ervan overtuigd dat ook andere ontwikkelaars van windturbines zich straks zullen melden. Dat Prowind zich in het gebied meldt, is volgens hem niet gek. „We zijn ook in De Lutte actief. Daar is het de bedoeling om een windpark te ontwikkelen met de gemeenten Losser en Bad Bentheim. De plannen daar zijn nog in concept. Maar het begin is gemaakt.” Volgens Prowind zou dit Nederlands-Duitse windpark – waar hooguit vijf windturbines komen – in de toekomst deel kunnen uitmaken van de Regionale Energie Strategie van de vier gemeenten in Noordoost-Twente. Hoewel gevestigd in Zwolle heeft Prowind een band met Twente. „We hebben veel medewerkers uit Twente. De eigenaar van ons bedrijf komt uit Bad Bentheim, we zijn zeer verbonden met deze regio.”
250 meter hoog
De turbines die in de gemeente Tubbergen komen zijn groot en duur. Een turbine levert 17 miljoen kilowatt stroom, is 250 meter hoog, heeft een rotordiameter van 170 meter en een ashoogte van 165 meter. Een turbine kost tussen de 8 en 9 miljoen euro. „Omdat we in De Lutte actief zijn zagen we dat er een concept lag voor alle vier gemeenten in Noordoost-Twente. We zagen dat de gemeenten een enquête hebben gehouden. Daaruit kwam naar voren dat het merendeel van de inwoners voor wind en zon zijn. Er is in het gebied een positieve grondhouding ten opzichte van windenergie.”
„Het is tot nu toe gebleven bij een oriënterend gesprek in Weitemanslanden. Dat is eigenlijk alleen geweest om ons bedrijf voor te stellen en te vertellen wat de mogelijkheden zijn.” Als Prowind de ontwikkelaar zou worden van de turbines dan kunnen omwonenden zeggenschap krijgen in hoe het windpark eruit komt te zien. „We gaan met de buurt in gesprek. We wijzen mensen op de inspraakmogelijkheden. Alleen… het is nog zo ontzettend pril. Maar we moeten natuurlijk eerst met een grondeigenaar in gesprek. Als die andere plannen heeft met de grond, dan houdt het natuurlijk op.”
Op excursie naar de windmolens
Om te laten ervaren wat een slagschaduw doet en wat het effect van een grote turbine is neemt Prowind omwonenden mee op excursie naar een bestaand park met turbines van vergelijkbare omvang. „Zodat mensen zelf kunnen ervaren wat het betekent. Dan ga je niet alleen onder een windturbine staan, maar je gaat ook op verschillende afstanden staan.” Zijn advies aan de buurt: „Hoor ons verhaal aan, informeer je over de mogelijkheden en onmogelijkheden. Er valt vaak meer te kiezen dan men in eerste instantie denkt.”
Overmacht
Maar er is grote weerstand tegen de prille plannen. Dat verbaast Maathuis niet. „Dat is toch de reactie die je in het hele land ziet bij dergelijke projecten. Omwonenden kunnen zich geconfronteerd zien met een situatie die een gevoel van overmacht veroorzaakt. De redenen zijn verschillend, maar vaak komt het erop neer dat iemand niet weet wat er op hem af komt. En dat kan zorgen veroorzaken.”
Als je met ons in zee gaat krijg je nooit de hoofdprijs,
Maar het hoogste bod voor een grondeigenaar betekent niet dat dat ook het beste is. „Grondeigenaren en omwonenden kiezen toch vaak voor het beste idee. Wij vertellen grondeigenaren altijd: als je met ons in zee gaat zul je nooit de hoofdprijs krijgen. Want je zult een klein deel moeten afstaan ten behoeve van de buurt.”
Participeren
Wat Prowind betreft is het volgens de directeur ‘absoluut’ mogelijk voor omwonenden om te participeren. Zowel financieel, maar ook in het hele proces. „Geen van onze parken hebben we voor 100 procent in eigendom. In de parken die we hebben ontwikkeld en gebouwd is er de mogelijkheid voor omwonenden, landeigenaren en burgers om zelf aandelen te kopen. Maar zoiets kan ook via een lokale energiecoöperatie die dan obligaties uitgeeft. Er zijn echt talloze mogelijkheden. Maar wat nog veel belangrijker is: de procesparticipatie.”
Alles is bespreekbaar
„Als er al een energiecoöperatie is, dan is dat wel de meest voor de hand liggende partij die we gaan benaderen”, zegt de directeur van Prowind. In dit verband noemt hij het voorbeeld van een door zijn bedrijf ontwikkeld windpark in Arnhem: „Daar is Prowind maar voor 33 procent aandeelhouder. Alles is bespreekbaar.”
Ook niet onbelangrijk: mocht Prowind een park in Weitemanslanden ontwikkelen, dan komt er een Omgevingsfonds. 1 procent van de opbrengst van de turbines wordt gestort in een fonds waar omwonenden zeggenschap over krijgen. „Het moet wel aan drie criteria voldoen: het moet sociaal en duurzaam zijn en het moet voor het collectief zijn. Er mag niet één persoon beter van worden…”